Erg vroeg Bont zandoogje

Vrijdagmiddag 28 januari scheen er een aarzelend zonnetje op het gebied. Toch maar even met de camera op pad om te kijken of er meer te vinden zou zijn dan tijdens het grauwe, kille weer van de afgelopen weken.

Direct bij aankomst trof ik op de witte muur achter Sjartec een Bont zandoogje, Pararge aegeria. 

Bont zandoogje, 28 januari 2022.

Het Bont zandoogje is een vroege vlinder, maar 28 januari? Op waarneming.nl was het de vierde melding van het jaar en de eerste buitenshuis. De Vlinderstichting vermeldt 3 maart en 8 november als uiterste waarnemingsdata.

Het exemplaar in het gebied was puntgaaf, zonder rafelranden. Dat klopt, want het Bont zandoogje overwintert als pop. Dit dier was dus echt net uit de pop gekropen. De poppen overwinteren in graspollen of onder de bladeren van planten in de buurt.

De eerste meldingen in januari komen op waarneming.nl uit 2015 en pas sinds 2020 wordt hij jaarlijks zo vroeg gemeld. Een bijzondere waarneming dus, al lijkt het erop dat dat gaat veranderen als de winters zacht blijven/zachter worden.

Naast de vroege vlinder vloog er ook een grote zweefvlieg van het geslacht Eristalis rond. Die wilde echter niet blijven zitten voor een foto.

Verder is dit een goed tijd om springstaarten en dwergcicaden te zoeken. De springstaarten zitten overal, onder bladeren, onder hout, op de big bags met stenen. Met name de Dicyrtomidae-soorten zijn leuk om goed te bekijken. In het gebied leven minimaal 7 soorten uit deze familie, waarvan één voorlopig nog zeer zeldzame soort: Dicyrtoma dorsosignata. 

Dicyrtoma dorsosignata, 7 december 2021.

Deze springstaart is aan het oprukken vanuit Zuid-Europa en inmiddels op 4 plekken in Nederland gemeld.

Een andere -mogelijke - zeldzaamheid in het gebied op dit moment is Zygina nivea, een dwergcicade. Op waarneming.nl staat deze soort als zeldzaam met een vraagteken, vandaar "mogelijke". Wel lijkt het erop dat Leiden op dit moment op de noordgrens ligt van het verspreidingsgebied. 

Zygina nivea, 28 januari 2022.

Dwergcicades zijn mooie, kleine beestjes en de moeite waard om van dichtbij te bekijken. De komende tijd hoop ik soorten toe te kunnen voegen aan de lijst van 16 soorten die ik tot nog toe heb kunnen vaststellen. Een mooie site met foto's van vrijwel alle Nederlandse dwergcicades is truehopperswp.com.