Het is ruim vijf jaar geleden, tijdens de corona-crisis, dat ik besloot te kijken of ik in één jaar 1000 soorten zou kunnen vinden rondom het opstijgpunt van de hoogspanningskabels aan de Gooimeerlaan in Leiden. Van de dat jaar gefotografeerde organismen zijn er inmiddels 850 op naam gebracht en samen met de niet gedetermineerde soorten is het doel van 1000 soorten wel gehaald.
|
|
De eerste foto van het 'project', 1 februari 2020 - Elgiva solicita, de Bruinrugzigzag. |
De ontwikkelingen
Tussen 2020 en 2025 is het gebied flink veranderd. Er is een groot parkeerterrein gekomen, de bramen hebben de overhand gekregen langs een groot deel van het pad en in 2021 is het hele gebied platgewalst. Het aantal bloeiende planten was in 2024 beduidend lager dan in de eerste jaren en het veld bij de molen is verder verruigd. De dynamiek van het gebied heeft er waarschijnlijk voor gezorgd dat van de ruim 1600 soorten die inmiddels op naam zijn gebracht, er maar 231 in alle vijf de jaren aangetroffen zijn.
Nog steeds neemt het aantal op de lijst toe, maar natuurlijk wel elk jaar minder. In 2021 waren er 247 nieuwe soorten, in 2024 133. Daarbij moet wel gezegd worden dat de manier van waarnemen deels is veranderd. In 2023 ben ik begonnen met kloppen, wat een hoop soorten opleverde die je op het oog moeilijk kan vinden. Anderzijds heeft het dichtgroeien van grote delen met braam en riet ervoor gezorgd dat het moeilijker werd om insecten te volgen en goed te kunnen fotograferen.
In onderstaande grafiek zie je cumulatief aantal gedetermineerd soorten (gegenereerd door waarneming.nl, niet alle gevonden soorten worden daarin meegenomen).
|
|
Cumulatief aantal soorten 2020-2024. Op basis van op waarneming.nl goedgekeurde soorten. |
Met ruim 7500 waarnemingen in 5 jaar is het niet gek dat voor tientallen soorten dit de enige plek is waar ze aangetroffen zijn in de gemeente Leiden.
Niet alle soortgroepen zijn in gelijke mate bekeken en/of gedetermineerd. Vooral bij de Diptera, de Hymenoptera en de Coleoptera zitten veel niet tot op soort gedetermineerde waarnemingen.
Bocheldansvlieg onbekend
Tachydromia spec. (24)
Sluipwesp onbekend
Ichneumonidae indet.
Kortschildkever onbekend
Staphylinidae indet.
Over de jaren heen heb ik ruim 400 zogenaamde verzamelsoorten gemeld, niet tot op soort gedetermineerde organismen. Tussen die waarnemingen zitten waarschijnlijk een stuk meer dan 400 soorten die toegevoegd zouden kunnen worden aan het soortenbestand.
De wantsen hebben de laatste jaren meer aandacht gekregen dan de andere soortgroepen. De soorten binnen die groep zijn over het algemeen goed van foto te determineren, op een paar geslachten na (bv. Orius-soorten).
Minder soorten van bepaalde groepen
De afgelopen jaren had ik het gevoel dat er bijvoorbeeld steeds minder zweefvliegen in het gebied zaten. Dat gevoel blijkt juist te zijn. In de eerste 3 jaar kon ik tussen de 40 en 48 soorten registreren. In 2024 was dat gedaald tot 30 soorten en, vooruitkijkend, het lijkt in 2025 niet beter te worden (stand begin oktober: 24 soorten). Onder andere de 3 Anasimyia-soorten zijn niet meer gezien de laatste 2 jaar:
Ingesnoerde waterzweefvlieg
Anasimyia contracta (20-22)
Snuitwaterzweefvlieg
Anasimyia lineata (20-22)
Rechte waterzweefvlieg
Anasimyia transfuga (20-24)
Ook andere groepen lijken af te nemen in soortaantallen, maar daarbij is het lastiger hard te maken, omdat vaak het aantal soorten dat elk jaar wordt waargenomen lager is. Het is wel zo dat de bladwespen (Tenthredinidae) afgenomen zijn van 7 soorten in 2020 en 2021 naar 4 in 2023 en 2024. In het tussenliggende jaar 2022 zaten er daarentegen 12 soorten in de waarnemingen. Mogelijk heeft dat laatste te maken met het feit dat begin 2021 alle struiken en bomen weggeklepeld zijn en er in 2020 veel jonge aanwas was?
Zeldzame soorten
Als je lang genoeg in een gebied rondloopt en op alle kleine beestjes let, kom je vanzelf zeldzame soorten tegen. Ook hier op een ogenschijnlijk minder interessant stukje natuur in de stad, tussen de bedrijven in. Het is nog niet gelukt een nieuwe soort voor Nederland te vinden, maar inmiddels is de lijst van soorten met, op het moment van de eerste vondst in dit gebied, minder dan 100 meldingen in Nederland best aardig:
Populierenprachtkever
Agrilus ater (20)
Kleine bandbreedvoet
Platypeza fasciata (21)
Vetkruidmantelwants
Chlamydatus evanescens (22)
Steenrondbuik
Bradycellus csikii (23)
Parydroptera discomyzina (24)
Composietennysius
Nysius graminicola (24-25)
En verder ...
Toekomst
Zolang ik door het gebied kan lopen, ga ik door met het registreren van wat ik tegenkom in het gebied. Als de bramen zich een beetje gedragen en het riet wat afstand houdt, moet dat nog wel wat jaren kunnen. Tot nog toe heb ik het gebied zijn beloop gelaten. Door de aanwezigheid van de hoogspanningskabels en de molen, kan en mag er niet veel gebeuren in het gebied. Het betekent waarschijnlijk wel dat eens in de zoveel jaar de bomen gesnoeid of weggehaald worden om de windvang van de molen veilig te stellen. En dan hoop ik dat het daarbij blijft. Ik hou het in de gaten.
Akkerdistelnetwants
Tingis ampliata
Geen opmerkingen:
Een reactie posten